እምበል ዘንብ

Response to COVID-19 and One Day Eritrea series 1

ከዲጃ መሐመድ

Nov. 14, 2020

ሼኽ ሓምድ እግለ ሸቃለ፡ “ግድም አነ ፈጅር ህዳይ ህላ ዲቡ እግል እትአኸር ቱ። ለጃርዲን ማይ ለተሐዜ  አስቱ ወሱግማ ለትገይስ እንዴ አዳሌኩመ ጽንሖ። ለመኪነት እግል እንደእ እትክምቱ” እንዴ ቤለዮም  ትፋነዮም። ወእብ መኪነቱ አስክ ዐድ ተሀርበበ ምኖም። ፊነ በዓል-ዳር ተ እት ኢኮን እሎም ለእሎም ልትፋኔ ለህለ ክልኦት ሸቃላይ ዲብ ጃርዲን ሼኽ ሓምድ ዝያድ ሐምስ ሰነት ዋድያም ቶም። ሽቅል ሸቃላይ እንዴ ኢገብእ ሽቅል በዓል-ዳር እንዴ ሸቁ እቱ ነብሮ  ዐለው። ሼኽ ሓምድ-መ ሰኒ ለአምኖም ዐለ። ላመ እብ ዮምየቶም ዲብ እሊ ጃርዲን ለሸቁ ሸቃለ እግል እሎም ክልኦት ሻብ ክም ሰብ  ኖስ  ርእያሞም  ቶም።

ሼኽ ሓምድ፡ ምነ ጃርዲኑ ህቱ ለለአምረን ዓኢላት ሕጉዛት እግለን ዶል-ዶል ምስሉ ኽዳር እንዴ ነስአ ሰበት ለአበጸሐን፡ እላመ አምዕል እለ ጠማጥም ወበሰል ሰለስ ዓኢላት ለለሀይቡ እት ብጎሁ ለሱግ ድማን እንዴ አትለዩ አስክለ ሕለት እንዴ ለአቴ ምን ረዪም ዑስማን ረአዩ። ወእግል ልብጠር አሸረ እሉ።  ሼኽ  ሓምድ እግል ዑስማን ሰልፍ እንትቡህ  እሉ ይዐለ። ሐሬ ላኪን  ዑስማን-መ ምስለ  እሻረት እለ  ወዴ  ለዐለ  እትቅባል እንዴ ገብአ  እሉ፡  “ዎ  ሼኽ  ሓምድ!” እት ልብል እብ ክርን ውቅል ክም ትላከዩ፡ ሼኽ  ሓምድ፡ ዑስማን ልትላከዩ ክም ህለ ሐቆላ አግረሰ እቡ፡ “ቁል-ህወ-ላሁ  ኣሐድ! እሊ  ዮም ሚ ሐዜ  ህለ፧  ያሲን   ትግበእ   እቱ!” ቤለ  ወታከዩ።

ዑስማን መስኡል አምን ናይለ  መንጠቀት እት  ገብእ፡ ክም ሐዘ  ለአስር ወፈትሕ፡ ቀትል ወለአቀትል። ራክብ ኢለሀምሙ  ወሓግል  ማል  ሸዐብ እንዴ  ዘምት ነብር  ዐለ። ዑስማን ዲብ  ሼኽ  ሓምድ ዶል መጽአ ለመኪነት ሚ ጽዕነት ህሌት ሰልፍ እለ ገንሐ። ሐድ  ዐስር  ኪሎ  ለገብእ  በሰል ወአክሉ ጠማጥም ክም  ረአ፡ “ሚቱ  እሊ ጠማጥም  ወበሰል ምን  ሱግ  ምን ሐለፍከ  እቡ፧” ክም  ቤለ፡  ሼኽ  ሓምድ ህዬ፥  “እሊ ናይ ዝቤ  ኢኮን  ኽዳር  ቤትናቱ!” እት ልብል  በልሰ  እሉ።

“መናሰበት  ብከ  ሚ  ጋሻይ ህለ  እግልከ፧ እክል  እሊ በሰል  ወጠማጥም  እግል ቤት፧” ቤለ  ዑስማን። ሼኽ  ሓምድ መሳኪን እግል ሀቡቱ እግል  ሊበሉ  ይሐዘ፡ “ሕናመ  ማሸለህ  ሕዳም ሚ  ሕነ፧!”  እንዴ  ቤለ  አትሐጨረ  ምኑ። ዑስማን  ልተልሄ ምስሉ  ለህለ  እት  መስል “ለመሻይኽ  ድሉያም  ይእንትም  ጋሻይ  ላሊመ  ኢትሐግሎ!” ዶል  ቤለዩ ሚ  ቃስድ  ክም ህለ  ሰበት ኣመረ፡  ሼኽ  ሓምድ  ለህግየ  ብዙሕ  እግል  ልናቅሾ እተ ይሐዘ። ከእግል  ዑስማን  እግልሚ  ለሐዝዩ  ክም  ህለ  እንዴ  ኣመረ  ገበዩ  እግል  ለአተላሌ  ሰበት  ሐዘ፡ “አሃ  እንተ  ኣኽባርከ  ሚቱ፧”  ቤለዩ። ለእግለ እብጡሩ ለህለ እግል ለኣምር።

ዑስማን፡  “ላላእ፡  ሓጀት  በሲጠት ሐዜ  ህሌኮ፡ 5000 ( ሐምስ  አልፍ)”   ዶል  ቤለ፡ ሼኽ  ሓምድ  ሰኒ  እንዴ ልትፈከር እቱ፡ “ሐምስ  አልፍ  በሲጠት ተ ዑስማን፧ አነ  ጃርዲን ቡ እትበሀል  እት  ኢኮን  ሓለትነ  ረቢ አምረ። እብ  ኸሳረት  እንሸቄ  ክም  ህሌነ፤ ኩሉ  ሓጃት  ምስል  ኢምርካብ  ቀለ  ዲብነ። አከይ አመል ጸብጤነ  እት ኢኮን  ኖሱ ወአዘምነ ምኑ ለሰእየት ለአዳም ልስኤናት ምነ ወዓረፍነ። አዜ  አና ዮም እብ  ረቢከ ምን  ተአምን  ዑስማን ሐምስ  አልፍ ኢኮን ሐቴ  አልፍ  ኢትፈግር  ምንዬ” ቤለ  ሼኽ  ሓምድ  ወእግል  ዑስማን  እግል  ለአትአምኑ  ጀረበ።

“እለ  ይእንተ  ምሴ-ምሴ  ኽዳርከ  ሱግ  መልእ  ህለ። ትረክብ  እቱ  ይህሌከ ምን  ገብእ  እግልሚ  ትትዕብ  እቱ  ህሌከ፧  ሐምስ  አልፍ  ህዬ ሚ ብዲበ ምንከ ለበዐለ  ጃርዲን  ኢኮን  ምን  ነፈር  ዓዲ  ጃርዲን ወድካን ለአለቡ  እግል ትትረከብ  ቀድር!” ቤለ  ወዲብለ ጂቡ ሳቀ ለዐለ ነዛረት ለብሰ።

“እሊ  ኩሉ  ጀራዲን  ወደካኪን  ስሜት  ቱ  ዑስማን። አነ  ህዬ  ቀደም  ኣላ-መ  እከለአከ ሚ ዐልኮ፧ አዜ  እለ ሐምስ  ምእት ጽበጥ  ወለ አርበዕ  አልፍ  ወሐምስ  ምእት  እትለን  ክልኤ  ዮም  ረቢ  ለሀይበነ  እንጀመዐ  እግልከ!”  ቤለ  ሼኽ  ሓምድ። ዑስማን  ለእለ  ለሐዜ  ህለ  ሰላዲ  ሐቆ  ቤለየ  ክም  ኢልትናዘል  ምነ  ሰበት  ለአምሩ።

“አነ  ሐምስ  አልፍ   እቤለከ   እት   ኢኮን  ሐምስ   ምእት  ሚ እቤለከ፧  ሐምስ  ምእትከ  ባከ  ጽበጠ  ሼኽ  ሓምድ።  ወእሊ  ጃርዲንከ ኽዳር  ሌጠ  ዝሩእ  እቱ  ክም  ይህለ  አነ  አምር። እግል   አርኤካቱ!”  ቤለ  ዑስማን  ወእግል  ሼኽ  ሓምድ  ነወ  እሉ።

“መለሀይ፡  መለሀይ ኢተአትፋርሀኒ  ጃርዲንዬ ምን  በስለት  ወጠማጢመት  ወኬን  ሐበት  ክም  ኢትረክብ  እቱ  አነ  ሙትአክድ  አነ!”  ቤለ  ሼኽ  ሓምድ። ዲብ  ጃርዲኑ  ሐበት  ክም  ይህሌት   ዳምን  ሰበት  ዐለ።  ዑስማን   ሰኒ  ሓርቅ  ዲብ  እንቱ  ወእግል  ሼኽ  ሓምድ  እንዴ  ነዌ  እሉ  መክተቡ  ጌሰ  ወሼኽ  ሓምድ አስክ ዐዱ ትወከለ።

ሸቃለ ጃርዲን ሼኽ ሓምድ አደሐ ኩለ እት ሽቅል ውዕላም  ሰበት  ዐለው እንዴ  ደረረው  ጽባብሕ  ምስካቦም  በጽሐው። ገበይ ለመካይን  ለሐልፍ  እበ  ስምጥለ  ጃርዲን  ሰበት ተ  ኑር  ናይ  መኪነት  አንጸረው።

“የእ  እለ  መኪነት  እለ  ላሊ  ምድር  አየ  ትገይስ  ህሌት፧” ቤለ  ለዎሮት  ምኖም። ለአርድ  ከደን  ወፈርሀት  ሰበት  ቱ   ሰኒ  ፋርህ ምነ  ዲብ  እንቱ። “መኪነት  ሕኩመት  ምን  ኢትገብእ  ሸዐቢ  ላተ  እለ  ሳዐት  እለ  ገይስ  ኢመስለኒ። ሳዐት ከም  ህሌት  እንዴ  ሳዐትከ  ረኤ፧” ቤለ  ላማ  ካልኣዩ።

“ሳዐት! ሳዐት  ዐስር  ትብል  ህሌት” ዶል  ቤለ ለመኪነት ክም ቀርበቶም  ለኑር  ጠፈ። ለሸቃለ  እትለ  ሀመቶም  እት  ህለው፡ ዎሮት እበ  ከብድለ  ጃርዲን  እት  ልስዔ  መጽአዮም። ምስለ  ፈርሀት  ለዐለት  እቶም  ወእብላ  ዓቅቢለ  ጃርዲን  እቶም  ሰበት ተ፡ ወለ  ልስዔ  ለህለ  እናስ  ለአደሐ  ሸቱሉ  ዐለው  በሰል  እንዴ  ካየደ  ሰበት  ሐልፈ፡ “የሀ  ወድ-ሰብ  ሚቱ  ደሐን  አፎ  ዘርእ  ካየድከ፧” ቤለዩ  ለዎሮቶም።

ለእናስ  ምነ ሰዐዩ እንዴ ኢበጥር፡ “በዐል  ደሐን  እሊ መካይድ  እሊ ሚ  ከይድ፧!  አርድ ዴሽ  ወድቀ እቱ  ከሾ ህለው!”  ቤለዮም  ወእባሁ  ሐልፈዮም።  ክልኢቶም  ለሸቃለ  ምስለ  ወክድ ኢወክዱ ለረአወ  መኪነት  ወለ  ህሌት  እቶም  ፈርሀት  ምን ዐስከርየት፡  ወእብላ ለጃርዲን አዳም ክም ህለ  እቱ  እሙር  ሰበት  ቱ  እት  አካን  ብዕደት  እግል  ልትሐበዖ  አሰረ  ልስዔ  ለዐለ  እናስ   ገብአው።  ወብዙሕ  እንዴ  ኢለአረይሞ   ተሐበዐው።

ሐቆ  ሰር  ሳዐት  ገብእ፡ ዲበ  ጃርዲን  በጣርየት ረአው። “እሎም  በስ  ኣምራም ቶም።  እግልነ  እት  ለሐዙ  ማጽኣም  ህለው!” ቤለው። አምበለ በጣርየት ለውልዕት ሚ ለሐዙበ ህለው ወክም ነፈር ቶም እግል ለኣምሮ ኢቀድረው፡፡ ሰብለ  በጣርየት  እትለ  አካኖም  ላሊ  ከፍለው  ወሐቆሀ  ምነ  ጃርዲን  ፈግረው። ላመ ኑረ ጣፊ ለዐለ  መኪነት  ለገበይ  ለእበ  መጽአት  እበ  ሐር  አቅበለት። ዎሮት  ምነ  ሸቃለ  እግለ  መለሀዩ፡ “ግድም  ለመኪነት  እቅብለት  ህሌት።  አመት  ርሕነ  ዲብ  እንወዴ  ሕናመ  ነአቅብል። ሰብ  እንዴ  አመመ  ማጽእ  ለዐለ  መስል” ቤለዩ።

እተ  ዕውድዋድለ አስቦሕ  አስክለ ጃርዲን መኪነት እንዴ  ትመጽእ  ረአው። እት ቀበትለ  ጃርዲን  ለዲበ  ልትሐበዖ  አካን  አለቦም። ለመኪነት  ናይ  ምን  ክምተ  አስክ  ለአተድሉ  ዎሮት ከእብ  ገበዩ  ትሸነከ።  ለመኪነት  ዑስማን  ናይለ  አምን  ምስል  ክልኦት  አንፋር  መክተቡ  ወክልኦት  ዐስከሪ  ስሉሓም  ወሼኽ  ሓምድ  ዐለው  እተ።  እተ  ጃርዲን   ክም  አተው   ዑስማን  ወሼኽ  ሓምድ  ምስል  ተርፈው  ወለ  ዐሳክር  ወክልኦት  አንፋር  አምን  እት  ተፍቲሽ  ናይለ  ጃርዲን  ገብአው።  ሐቆ  ብዙሕ  ተፍቲሽ  ለስላሕ  ዳፍናም  እተ  ለዐለው  አካን  ዲበ  መጽአው  ወእግል  ዑስማን  ትላከዉ። ዑስማን  ወሼኽ  ሓምድ   መጽአዎም። እግል  ሼኽ  ሓምድ  ህዬ  እለ  ክለ  እት  ሐቴ  ላሊ   ዑስማን  ለሐብከየ  ኸይነት  ለሰገው  እቱ።

ምን  ጃርዲኑ  እት  ቀደሙ  ድፉን  ለዐለ  ስላሕ  አፍገረው። ዑስማን “ምስል  ጀሃድ  ክም ትሸቄ  ኢነአምር  ተአመስል  ዐልከ፧!” ቤለዩ  እግል  ሼኽ  ሓምድ። ሼኽ  ሓምድ  ምን  እለ  ልስግት  እቱ  ለህሌት ጀሪመት  በሪእ  ክምቱ  ለአምር።  ላኪን ሚ  እግል  ልውዴ፧ ምን  እለ  አካኑ  እተየ  ክም  አተ  ደለዩ  አለቡ።